Saturday, December 12, 2009

بومی سازی مدیریت

دوستی بحثی را شروع کرده با عنوان بومی سازی مدیریت در ایران. مطلب زیر را در جوابش نوشتم. هر وقت فرصت شد می خواهم کمی موضوع را بازتر کنم و یکی دو مثال به آن اضافه کنم.
-----

بومی سازی یکی از عباراتی است که متاسفانه در مباحث مدیریتی ایران، با کم دقتی استفاده شده است. در مورد بومی سازی مدیریت می توان چند نکته مشخص مطرح کرد:

اولا مدیریت یک علم است که شامل متدولوژی و محتویات (مثلا تئوری ها) است. در بخش متدولوژی (که به نظر من مهمترین قسمت هر علمی است) بومی سازی کوچک ترین معنایی ندارد. متدولوژی های ممکن برای شناخت یک سازمان و حل مشکلات آن، در طول سال های متمادی تجربه و توسعه داده شده است و صرف زمان برای توسعه مجدد بی معناست. در متدولوژی یاد می گیریم که چطور مصاحبه و مشاهده کنیم و چه طور نتایج مصاحبه و مشاهده را تحلیل کنیم. چه طور داده های آماری جمع کنیم و چه طور از آن نتیجه منطقی بگیریم. چه طور یک آزمایش طراحی و اجرا کنیم. چه طور مدلی از سازمان بسازیم و شبیه سازی کنیم. متدولوژی، جهانی است.

در بخش محتویات، به نظر من می توان عبارت بومی سازی را تا حدی پذیرفت. محتویات یک علم با توجه به مشکلات موجود در یک محیط توسعه پیدا می کند و پخش مشکلات مدیریتی در مناطق مختلف جغرافیایی می تواند مختلف باشد. اما من یک گام بیشتر هم بر می دارم. مشکلات سازمان ها هم می تواند مختلف باشد. از این دیدگاه، بومی کردن مدیریت نه تنها می تواند با معنی باشد بلکه لزوما به مرزهای جغرافیایی محدود نمی شود. بلکه، هر سازمان، تئوریِ مشکل خود را توسعه می دهد.

به طور خلاصه قسمت اصلی علم مدیریت، متود آن است و متود، بومی پذیر نیست. اما در نقطه مقابل، محتوای مدیریت که بر مبنای مشکلات سازمان ها و بر اساس متودهای علمی توسعه می یابد می تواند بومی باشد. محتوا هم فقط و فقط با متود توسعه می یابد. از این رو، بدون دانستن متودهای جهانی نمی توان تئوری های بومی توسعه داد.

1 comment:

مهشيد غفارزادگان said...

به نظر من بومي سازي همون طور كه خودت هم اشاره كردي يعني همون ‍Customize كردن كه در متد هممي تونه معني بده. فرض كن متد تدوين استرات‍ژي معلومه. ولي واقعا درد خيلي از سازمان ها در آوردن بيانيه ماموريت و اين حرفا نيست. خب به نظر من مي شه كه بخش هايي از روش اجرا به فراخور، كمرنگ و يا پررنگ تر شود.اما نكته اينه كه بايد اون روش كه حالا به قولي بومي شده، Valid‌شه. يه مثال ديگه هم اينه كه مثلا خيلي از روش ها براي بنگاه، دولت و يا بسته به تحقيقاتي بودن يا توليدي بودن متفاوت است.
نتيجه اينكه به نظرم ويژه سازي متد معني مي ده. اما به قول تو نه بريا ايران بلكه براي هر سازمان خاص.